399B Trường Chinh, phường 14, quận Tân Bình, TP.HCM
Mặc dù đã nghe nhiều đến cây cao su, tuy nhiên không phải ai cũng biết được những thông tin thú vị của nó. Cây cao su đã phát triển theo một cách đặc biệt độc đáo, mang lại nhiều lợi ích quan trọng trong cuộc sống của con người. Trong bài viết hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau khám phá cây cao su, nguồn gốc của cây cao su, công dụng để hiểu rõ hơn đóng góp của nó đối với chúng ta.
Cây cao su là một loại cây công nghiệp có thời gian sinh trưởng dài, thân gỗ, tán lá rộng dạng lá kép, rễ cọc ăn sâu để hấp thu chất dinh dưỡng và chống lại sự khô hạn, có thể đạt chiều cao lên đến 30m, tuổi thọ có thể vượt quá 100 năm. Với tên khoa học là Hevea Brasiliensis, cây thuộc họ Đại kích và đây là thành viên quan trọng nhất trong chi Hevea, đóng góp một cách quan trọng vào nền kinh tế.
Đặc điểm độc đáo của cây này là khả năng chiết xuất tựa như nhựa cây hay còn được được gọi là mủ, phần mủ cây có thể được thu hoạch trong khoảng thời gian 30 năm để sản xuất cao su tự nhiên, tạo ra giá trị kinh tế đáng kể.
Cây cao su là 1 cây trồng phổ biến được trồng ở nhiều khu vực, trong đó tỉ trọng lớn nhất tập trung ở Đông Nam Bộ nhờ vào điều kiện khí hậu, canh tác thuận lợi. Các khu vực có nhiệt độ trung bình từ 22°C đến 30°C đặc biệt tốt nhất 26°C đến 28°C và lượng mưa khoảng 2000mm là điều kiện lý tưởng để cây phát triển.
Cây cao su có khả năng phát triển trên đa dạng loại đất, từ đất khô cằn đến đất pha cát, đất mịn và đất bazan. Quá trình thu hoạch mủ thường bắt đầu khi cây đạt độ tuổi 5-6 năm và năng suất đạt mức cao nhất từ 11-25 năm. Sau giai đoạn này, cây ngừng sản xuất mủ khi đến độ tuổi 26-32 năm. Khi kết thúc chu kỳ sinh mủ, người ta thường dùng gỗ của cây cao su để sản xuất các món đồ gỗ.
Nguồn gốc cây cao su ở Việt Nam bắt đầu vào năm 1878, người Pháp đưa chúng vào Việt Nam tại vườn thực vật Sài Gòn, nhưng cây không phát triển thành công.
Năm 1892, Việt Nam đã nhập 2000 hạt cao su từ Indonesia. Trong số này, có 1600 cây sống, 1000 cây được chuyển đến trạm thực vật Ong Yệm ở Bến Cát, Bình Dương, 200 cây khác được giao cho bác sĩ Yersin để thử nghiệm tại Suối Dầu.
Đến năm 1897, sự tồn tại của cây cao su đã được xác nhận. Công ty cao su đầu tiên, Suzannah, đã được thành lập vào năm 1907 tại Dầu Giây, Long Khánh, Đồng Nai. Đồng thời, một loạt các đồn điền và công ty khác cũng xuất hiện, chủ yếu là do người Pháp thiết lập, đặc biệt là tập trung ở Đông Nam Bộ, bao gồm SIPH, SPTR, CEXO, Michelin và một số đồn điền tư nhân tại Việt Nam.
Qua nhiều giai đoạn phát triển, cây cao su đã mở rộng từ Đông Nam Bộ đến Tây Nguyên, miền Trung. Cuối năm 2012, tổng diện tích cây cao su ở Việt Nam là 910.500ha, sản lượng đạt đến 863.600 tấn, xếp thứ 5 sản lượng, chỉ sau Thái Lan, Indonesia, Malay, Ấn Độ.
Cây cao su là một nguồn tài nguyên quan trọng với nhiều ứng dụng đa dạng từ mọi phần của cây, từ nhựa mủ cho đến thân, lá, quả và gỗ.
Mủ cây cao su
Mủ cây cao su được dùng để phục vụ ngành công nghiệp sản xuất lốp xe, nệm, roong, nhiều sản phẩm khác như găng tay, dây đàn, đồ chơi... Nhựa mủ chiếm vị trí quan trọng trong ngành công nghiệp, đặc biệt là trong sản xuất cao su tự nhiên.
Thân cây cao su
Ngoài việc được dùng khai thác mủ cây, chúng còn được ưa chuộng vì có thớ gỗ dày, ít co, màu sắc hấp dẫn, có khả năng chấp nhận nhiều kiểu hoàn thiện khác nhau. Nó được đánh giá cao về mặt thân thiện môi trường, do gỗ được khai thác chỉ sau khi cây cao su không còn sinh sản nhựa mủ giúp giảm áp lực đối với nguồn gỗ từ rừng tự nhiên và thúc đẩy sự bền vững trong ngành chế biến gỗ.
Lá cây cao su
Với đặc tính sau khi phân hủy, xương lá vẫn giữ nguyên nên được sáng tạo nên lá cây cao su có thể dùng để tạo thành nhiều sản phẩm trang trí độc đáo như vòng hoa treo trước cửa… Lá cây cũng có thể được sử dụng để trích ly chất sugars hay quebarchitol sử dụng làm thực phẩm chức năng.
Quả cây cao su
Quả cây cao su có chứa hạt có nhiều ứng dụng như làm xà bông, sơn điện li, dầu đốt, phân bón và trong nghệ thuật hội họa.
Cây cao su không phải là 1 loài cây độc hại. Cũng như 1 số loại cây xanh khác, thì vào ban ngày, cây sẽ hút CO2 nhả O2 và ban đêm chuyển sang hút O2 nhả CO2. Vì vậy nếu đi vào rừng cao su vào buổi đêm hay sáng quá sớm thì dĩ nhiên con người sẽ cảm thấy khó chịu bởi đây là thời điểm O2 ít đi.
Cây rất cao, tán lá lại rộng do đó trong rừng cao su sẽ ít ánh sáng. Chính vì vậy chỉ những loài thực phẩm chịu tối mới sống tốt trong loại cây này. Cây cao su cũng không gây bào mòn đất, bởi tán nó rộng che hết bề mặt của đất, chúng còn mang lại lợi ích như phủ xanh đất trồng.
CÁC LOẠI SẢN PHẨM LÀM TỪ CAO SUCao su được sử dụng để sản xuất một loạt các sản phẩm cao su kỹ thuật và dân dụng khác nhau nhờ vào tính linh hoạt, đàn hồi và chống mài mòn của nó. Lốp xeCao su là thành phần chính trong việc sản xuất lốp xe do khả năng đàn hồi và chịu lực tốt. Sản phẩm công nghiệpCao su được sử dụng để sản xuất các phần cách nhiệt, phốt, dây đai truyền động, ống dẫn, và các bộ phận máy móc khác. Sản phẩm điện tửCao su được sử dụng trong việc sản xuất các phần cách điện, dây cáp, và các bộ phận linh kiện điện tử khác. Sản phẩm tiêu dùngCao su được sử dụng trong việc sản xuất bóng chuyền, đệm lò xo, đệm cao su, và đồ chơi. Sản phẩm y tếCao su y tế được sử dụng trong việc sản xuất găng tay y tế, bút tiêm, ống cứng, và các sản phẩm y tế khác. Sản phẩm gia dụngCao su được sử dụng trong sản xuất các sản phẩm như dây trợ lực cho nồi áp suất, nút cao su cho quần áo, vòng đệm chống trượt, và các sản phẩm khác trong gia đình. Sản phẩm thể dục thể thaoCao su được sử dụng trong việc sản xuất các sản phẩm như thảm tập yoga, bóng tập thể dục, và các dụng cụ thể thao khác. Sản phẩm cách nhiệt và chịu hóa chấtCao su cũng được sử dụng để sản xuất các sản phẩm như ống dẫn hóa chất, băng keo cách nhiệt, và màng chống thấm. |
