Trong nhiều thế hệ, người Việt đã chọn trái cây như một vật phẩm cúng lễ vì mang năng lượng lành và dễ chấp nhận trong nghi lễ thờ cúng.
Những loại trái cây phổ biến trong giỏ phúng điếu gồm:
Các loại quả có mùi quá nồng, dễ dập (sầu riêng, mít, mận…) thường được tránh dùng vì mang tính dương mạnh hoặc gây hiểu lầm về sự thiếu trang trọng.
Giỏ trái cây miền Bắc thường chọn các loại màu nhã, dáng tròn đều, mang ý nghĩa tốt. Họ chú trọng đến hình thức sắp xếp và sự thanh tịnh trong lựa chọn quả.
Với ảnh hưởng Phật giáo sâu đậm, người miền Trung hay chọn chuối, cam, lê, na, kết hợp với giấy gói tối màu, nhấn mạnh sự trang nghiêm – thành kính.
Giỏ trái cây miền Nam đa dạng hơn, có thể thêm dừa, mãng cầu, xoài (gợi liên tưởng đến “cầu vừa đủ xài”), tượng trưng cho lời chúc phước lành gửi đến người đã khuất và gia đình.
Nhiều người không giỏi nói lời tiễn biệt, nên chọn cách tặng giỏ trái cây như một hành động thay lời chia buồn, giúp gửi gắm cảm xúc một cách kín đáo nhưng đầy tôn trọng.
Ví dụ: Khi đồng nghiệp qua đời, giỏ trái cây từ công ty không chỉ đại diện tổ chức mà còn là kênh thể hiện sự sẻ chia của tập thể đến tang quyến – một nét đẹp nhân văn trong văn hóa ứng xử người Việt.
Với người Hoa, ngũ hành là yếu tố cốt lõi. Trái cây tượng trưng cho các hành:
Mỗi loại quả được chọn có chủ đích để cân bằng năng lượng tang lễ.
Người Hoa tránh dùng:
Ngược lại, họ ưu tiên trái cây tươi, vỏ nguyên vẹn, sáng màu để mang lại dương khí tích cực, hỗ trợ linh hồn người mất siêu thoát.
Yếu tố |
Người Việt |
Người Hoa |
---|---|---|
Quan niệm trái cây |
Lộc tự nhiên, thanh tịnh |
Mang thuộc tính ngũ hành |
Màu sắc ưa chuộng |
Đỏ nhạt, vàng nhẹ, xanh lá |
Vàng kim, đỏ sáng |
Cách sắp xếp |
Tự do, vừa túi tiền |
Có quy chuẩn theo phong thủy |
Trái cây kiêng kỵ |
Sầu riêng, mít, mận |
Trái thối, hư, số quả lẻ |
Tư duy lễ nghĩa |
Dựa trên đạo hiếu và tôn kính tổ tiên |
Dựa vào tín ngưỡng tổ hợp Phật – Đạo – Nho |
Trong các lễ tang Phật giáo, trái cây được xem là phẩm vật cúng dường, tượng trưng cho lòng thành và nhân quả thiện lành. Do đó, tặng giỏ trái cây là hoàn toàn phù hợp và thường được khuyến khích.
Trong nghi lễ Công giáo, việc dâng hoa tươi và cầu nguyện là hình thức phúng viếng truyền thống. Tuy nhiên, giỏ trái cây vẫn có thể được chấp nhận nếu:
Phần lớn các tín ngưỡng truyền thống tại Việt Nam (như Đạo ông bà, Cao Đài,…) không có cấm kỵ đặc biệt với trái cây, miễn là tôn trọng nghi lễ chung.
Một số hệ phái Tin Lành hạn chế hình thức vật phẩm, thay vào đó tập trung cầu nguyện. Nếu muốn tặng giỏ trái cây, bạn nên:
Khi trao giỏ trái cây, ngôn từ và hành động cần giản dị, điềm đạm, tránh biểu hiện quá vui vẻ hoặc bối rối. Một số câu chia buồn ngắn gọn mà chân thành có thể dùng:
Ghi tên giúp tang quyến biết ai đã phúng viếng, thuận tiện việc cảm tạ sau tang lễ. Tuy nhiên, nên cân nhắc:
Đặt giỏ trái cây online cần đảm bảo người giao hàng hiểu nghi lễ, không giao sai thời điểm hoặc trang phục không phù hợp. Nên ưu tiên đơn vị có:
Giữa không khí trang nghiêm của tang lễ, giỏ trái cây trở thành cầu nối thầm lặng giữa người ở lại và người đã khuất. Từ cách lựa chọn đến cách sắp xếp, từng chi tiết phản ánh tinh thần tôn kính, lòng hiếu đạo và sự tinh tế trong ứng xử văn hóa. Hiểu đúng và ứng xử phù hợp với văn hóa tặng giỏ trái cây đám tang không chỉ thể hiện sự lịch thiệp mà còn góp phần gìn giữ những giá trị truyền thống sâu sắc.