Tìm hiểu quy cách bánh xe đẩy từ đường kính đến tải trọng chịu lực

Các thông số kỹ thuật bánh xe đẩy cần quan tâm

1. Đường kính bánh xe

• Đường kính bánh xe là một trong những thông số quan trọng nhất khi lựa chọn bánh xe đẩy.
• Thông thường, bánh xe có đường kính lớn sẽ giúp xe đẩy di chuyển mượt mà hơn trên các bề mặt không bằng phẳng, vượt vật cản dễ hơn và giảm ma sát khi vận hành. Tuy nhiên, bánh có đường kính lớn cũng sẽ làm tăng chiều cao tổng thể của xe.
• Các kích thước phổ biến gồm 75mm, 100mm, 125mm, 150mm và 200mm, tùy thuộc vào môi trường sử dụng và tải trọng yêu cầu.

2. Độ dày và chất liệu bánh xe đẩy hàng

Độ dày của bánh xe liên quan trực tiếp đến khả năng chịu lực và độ bền cơ học. Bánh xe càng dày thì càng chịu lực tốt nhưng cũng làm tăng trọng lượng bản thân. Chất liệu bánh xe cũng ảnh hưởng đến độ ma sát, khả năng chống mài mòn và phù hợp với từng loại sàn:

• Cao su: êm ái, giảm ồn, phù hợp nền gạch hoặc xi măng
• PU (Polyurethane): chịu mài mòn tốt, dùng cho sàn epoxy, kho lạnh
• Nhựa cứng hoặc nylon: chịu tải cao, ít biến dạng nhưng dễ gây ồn
• Gang thép: dùng trong môi trường công nghiệp nặng

3. Bán kính quay và chiều cao tổng thể khi lắp đặt

Bán kính quay của bánh xe xoay ảnh hưởng đến khả năng điều hướng và linh hoạt khi di chuyển. Với xe đẩy nhỏ cần chuyển hướng thường xuyên, nên chọn bánh có bán kính quay nhỏ.
Chiều cao tổng thể là tổng chiều cao của cụm bánh xe từ mặt sàn đến điểm lắp khung. Cần lưu ý thông số này để đảm bảo xe không bị lệch hoặc chênh cao so với thiết kế ban đầu.

4. Loại vòng bi và độ ma sát

Bánh xe đẩy có thể sử dụng một trong các loại vòng bi sau:

• Vòng bi bạc đạn: chuyển động mượt, độ bền cao, dùng cho môi trường khô ráo
• Bạc lót trượt: ít chi tiết, phù hợp với môi trường bụi bẩn hoặc tải nhẹ
• Vòng bi kim hoặc trục thẳng: chịu tải lớn nhưng cần bảo dưỡng định kỳ

Chọn loại vòng bi phù hợp sẽ giúp giảm ma sát, tăng độ bền và hạn chế hao mòn trong quá trình sử dụng.

5. Bảng quy cách bánh xe đẩy hàng theo tải trọng tiêu chuẩn

Các nhà sản xuất thường cung cấp bảng quy cách bánh xe đẩy hàng kèm theo từng sản phẩm. Bảng này bao gồm thông số như:

• Đường kính bánh xe
• Chiều rộng mặt lăn
• Chiều cao tổng thể
• Tải trọng chịu lực tối đa
• Vật liệu bánh và khung càng
• Kiểu lắp đặt: gắn trục, đế bắt vít, lắp ren

Việc tham khảo bảng thông số giúp người dùng chọn đúng loại bánh phù hợp với thiết bị, tránh lắp sai quy chuẩn gây mất an toàn.

Tải trọng chịu lực và mối liên hệ với quy cách bánh xe đẩy

Cách tính tải trọng tổng theo từng loại xe đẩy

Để tính tải trọng yêu cầu của từng bánh xe, cần xác định tổng khối lượng bao gồm cả trọng lượng xe và hàng hóa. Sau đó chia cho số bánh xe sử dụng:

• Nếu dùng 4 bánh, tải trọng tối thiểu mỗi bánh = (tổng tải trọng × 1,25) / 4
• Hệ số 1,25 dùng để dự phòng các tình huống lệch tải hoặc vận hành không đều

Ví dụ: xe và hàng hóa nặng 400kg, cần chọn bánh có tải trọng tối thiểu 125kg mỗi chiếc.

Quy chuẩn kỹ thuật về khả năng chịu tải của bánh xe

Một số tiêu chuẩn quốc tế và trong nước quy định rõ tải trọng tối đa của bánh xe theo kích thước và vật liệu. Ví dụ:

• Bánh PU 125mm thường chịu tải khoảng 150–250kg
• Bánh cao su 100mm thường chịu tải 80–120kg
• Bánh gang 150mm có thể lên tới 500–600kg

Cần tham khảo thông tin chính thức từ nhà sản xuất hoặc đơn vị phân phối chính hãng để đảm bảo đúng kỹ thuật.

Các yếu tố làm thay đổi tải trọng thực tế

Một số yếu tố khiến bánh xe không đạt được tải trọng thiết kế:

1. Mặt sàn không bằng phẳng gây phân bổ tải không đều
2. Tốc độ di chuyển quá nhanh làm tăng lực tác động
3. Nhiệt độ môi trường làm giảm tính chất vật liệu (PU bị cứng giòn khi lạnh)
4. Chất bẩn hoặc mảnh vụn lọt vào vòng bi gây cản trở chuyển động

Do đó, khi lựa chọn, nên có hệ số dự phòng tối thiểu 20–30% so với tải trọng thực tế.

Tổng hợp bảng thông số kỹ thuật bánh xe xe đẩy theo ứng dụng thực tế

1. Bánh xe đẩy cho kho hàng, nhà máy

Trong môi trường kho hàng, nhà xưởng, bánh xe thường yêu cầu:

• Kích thước: 100mm đến 200mm
• Chất liệu: PU hoặc gang
• Tải trọng: từ 150kg đến trên 500kg
• Vòng bi: bạc đạn hoặc vòng bi kim
• Gắn bằng đế vít hoặc bắt bulong chịu lực

Ngoài ra, nên chọn bánh có khóa để cố định khi cần.

2. Bánh xe đẩy dùng trong môi trường hóa chất, y tế

Các môi trường này yêu cầu bánh xe có tính kháng hóa chất, không để lại vết, chống ăn mòn:

• Chất liệu: nylon, cao su TPR, nhựa tổng hợp
• Tải trọng nhẹ đến trung bình (50–150kg)
• Thiết kế không bám bụi, dễ vệ sinh
• Không phát ra tiếng ồn khi di chuyển
• Có chứng nhận an toàn vệ sinh (nếu dùng trong phòng sạch, bệnh viện)

Hiểu đúng quy cách để chọn đúng bánh xe đẩy cho thiết bị

Khi chọn bánh xe, cần chú ý các ký hiệu và thông số in trên sản phẩm hoặc bảng tra mã:

• Ví dụ: PU125x50-Plate-Bearing nghĩa là bánh PU, đường kính 125mm, rộng 50mm, gắn đế, dùng bạc đạn
• Đối chiếu với bảng quy cách từ nhà cung cấp để đảm bảo tương thích với thiết bị hiện có
• Nếu thay thế bánh cũ, nên đo trực tiếp chiều cao tổng thể, khoảng cách lỗ bắt vít, đường kính trục hoặc ren

Việc hiểu và đọc đúng quy cách giúp chọn bánh xe đẩy không chỉ phù hợp về mặt cơ học mà còn đảm bảo an toàn khi sử dụng lâu dài.

Dù bạn là người dùng cuối hay kỹ thuật viên, việc nắm vững các thông số của bánh xe đẩy sẽ giúp tiết kiệm thời gian lựa chọn, tránh sai sót khi lắp đặt và đảm bảo an toàn khi vận hành. Chỉ cần hiểu đúng quy cách, bạn sẽ chọn đúng sản phẩm phù hợp cho từng công việc cụ thể.